Badanie gleby na lekcjach geografii część II: Badanie pH gleby
Dodano 05.02.2014
W poprzedniej części omówione zostało prawidłowe pobieranie prób glebowych. Dowiedzmy się zatem jak ciekawie poprowadzić zajęcia stacjonarne o glebie w szkole w oparciu o pobraną próbkę.
Pierwszym proponowanym etapem zajęć jest badanie odczynu pH gleby. Uczniowie oglądają skalę kolorymetryczną i wyciągają wnioski. Podają jaki zakres podany jest na skali oraz jaka wartość uznawana jest za wartością przejściową – neutralną.
Po omówieniu teoretycznych informacji na temat pH, każda z grup podchodzi do wcześniej pobranych przez siebie, wysuszonych w przewiewnym miejscu próbek gleby i wsypuje je do fiolek na wysokość około 1 cm. Następnie, każda grupa wlewa do fiolek płyn wskaźnikowy w takiej ilości, by przykrył w fiolce wsypaną glebę. Uczniowie obserwują zmianę barwy roztworu w fiolce. Po dwóch minutach każda grupa przykłada do przechylonej fiolki skalę kolorymetryczną w celu odczytania wyniku. Każda grupa zapisuje swój wynik.
Różnorodność wyników zależy od ilości miejsc z których pobrano próbki. Jeśli wyniki w klasie różnią się znacząco, można na podstawie badań omówić wpływ odczynu pH gleby na roślinność. w tym celu uczniowie wraz z podaniem wyniku swojego doświadczenia opisują roślinność jaka dominowała na terenie z którego pobrano próbkę. Dlatego ważne było opisanie miejsca i okoliczności pobierania próby (patrz: część 1.). Wyniki te warto zapisać w formie tabeli na tablicy, tak by uczniowie zauważyli zmiany roślinności wraz ze wzrostem pH. Jeśli jednak pobrano wcześniej próbki gleby z jednego homogenicznego obszaru, wynik doświadczenia może być punktem wyjścia do dyskusji na temat wpływu pH na rodzaj roślinności.
Paski wskaźnikowe
Podobne badanie można przeprowadzić przy użyciu pasków wskaźnikowych! W tym wypadku zamiast roztworu wskaźnikowego do fiolek wlewamy po 3 ml wody destylowanej. Następnie uczniowie przez kilka minut wstrząsają zawartość fiolek Po dokładnym wymieszaniu i sklarowaniu się cieczy należy zanurzyć papierek wskaźnikowy na 30 sekund w cieczy. Po tym czasie uczniowie porównują kolor papierka ze skalą barw określającą odczyn gleby.
Dzięki zajęciom popartym badaniami gleby uczniowie szybciej zapamiętają i lepiej zrozumieją czym jest pH gleby. Pomoże im to zauważać różnorodne zależności występujące w środowisku przyrodniczym oraz ich wpływ na życie na Ziemi.