Częstym problemem uczniów jest zrozumienie teoretycznych informacji oraz znalezienia dla nich zastosowania w praktyce. Niestety, nawet najciekawszy wykład nieuzupełniony zajęciami praktycznymi nie zainteresuje uczniów. Polecamy przeprowadzenie zajęć o tematyce gleboznawczej z wykorzystaniem pomocy dydaktycznych do ćwiczeń terenowych, które są przyjmowane przez uczniów z dużym zainteresowaniem i powodują ich duże zaangażowanie.

Uczniowie mogą zbadać glebę w okolicach szkoły! Pierwszym etapem takich ćwiczeń jest pobranie próbek glebowych. Należy ustalić miejsce i okoliczność pobierania prób glebowych. Powinno się unikać miejsc sztucznie nawożonych, o naruszonej strukturze (np. wcześniejsze prace budowlane przy użyciu koparki), oraz po bardzo obfitych deszczach. Błędnie dobrane miejsce poboru gleby do badań znacznie wpłynie na ich wynik.

Pierwszym zadaniem uczniów będzie usunięcie za pomocą metalowej łopatki (patrz: zdjęcie 1.) o ostrym zakończeniu wierzchniej warstwy gleby wraz z roślinnością. Łopatką podważamy trawę razem z systemem korzeniowym w taki sposób, aby po zakończeniu pobierania próbki móc ułożyć trawę z powrotem w tym samym miejscu.

Przyrząd do pobierania prób glebowych

Po określeniu do jakich badań potrzebna nam jest próbka gleby, wybieramy odpowiednie narzędzie do poboru. Jeśli chcemy pobrać próbkę bez konieczności zachowania jej ciągłości możemy skorzystać z łopatki pobierając glebę z wykopu około 35 cm. Jeśli chcemy badać wierzchnie warstwy profilu glebowego powinniśmy pobrać próbę glebową za pomocą specjalnego przyrządu (patrz: zdjęcie 2.). Zadaniem uczniów jest wbicie go pod kątem prostym we wcześniej przygotowanym miejscu. Ma on kształt metalowego cylindra o długości 35 cm oraz nacięcie długości 20 cm. Ułatwieniem przy wbijaniu w twarde podłoże jest ostro zakończony koniec. Należy wcisnąć go do oporu, a następnie wykonać obrót o 360 stopni.

W kolejnym etapie należy ostrożnie wyciągnąć przyrząd do pobierania prób glebowych na powierzchnię. Następnie do specjalnieprzygotowanego podłużnego pojemnika do gromadzenia próbek (patrz: zdjęcie 3) przekładamy pobraną glebę. Ważne, aby pojemnik do którego przekładamy pobraną próbkę był czysty i suchy. Unikniemy w ten sposób wpływu dodatkowych czynników na wyniki naszych badań. Aby ułatwić przełożenie pobranej gleby, rączkę przyrządu można wykorzystać jako tłok. Zachowamy w ten sposób nienaruszoną strukturę próby glebowej. Pomocna przy przekładaniu prób glebowych jest także metalowa szpatułka (patrz: zdjęcie 4.) z jednym końcem prostym i z drugim zagiętym, do nabierania, odmierzania i rozdrabniania materiałów sypkich. Pojemnik z próbą glebową należy opisać podając informacje o dokładnym miejscu, dacie i godzinie poboru.

Tak zabezpieczoną próbkę glebową można przenieść do klasy i rozpocząć naprawdę ciekawe badania!

Czytaj dalsze części.