Jednymi z najbardziej popularnych pomocy dydaktycznych niezbędnych w nauczaniu biologii w szkołach, zarówno ogólnokształcących, jak i zawodowych, są MIKROSKOPY OPTYCZNE. Pomimo ich popularności i powszechności, a także ze względu na nieusystematyzowane nazewnictwo, nabywcy mają ogromny problem w rozróżnieniu podstawowych typów mikroskopów oraz doborze właściwych typów i parametrów mikroskopów.

Warto podkreślić, że poniżej piszemy o mikroskopach NIEzabawkowych, o standaryzowanych parametrach.

Podstawowy podział to podział na:

• Mikroskopy (optyczne) biologiczne  (szczególnie szkolne i studenckie)

służą do oglądania obiektów, przez które może przejść wiązka światła, naturalnego (źródło światła: lustro) lub sztucznego (podświetlacz halogenowy, diodowy, np. LED, …). Stąd, preparaty muszą być cienkie (np. w preparatach tkankowych – jedna warstwa komórek), transparentne i umieszczone na szklanej płytce (tzw. szkiełku podstawowym) ewentualnie przykrytym cienkim szkiełkiem nakrywkowym. Powiększenia: od (najczęściej obecnie) od 20x-40x do 400x-1600x.

• Mikroskopy stereoskopowe

służą do obserwacji obiektów trójwymiarowych, które nie muszą być transparentne – np. całego owada, fragmentów skał i minerałów, próbek gleby, ale także próbek metali. Powiększenia: od (najczęściej obecnie) od 10x-20x do 40x-60x

Istnieje oczywiście niewielka ilość preparatów/okazów, które można oglądać pod obydwoma typami mikroskopów. Takimi okazami będą np. skrzydła owadów, czy ich odnóża, ponieważ są transparentne.

Kolejny podział ma związek z ilością okularów, w które wyposażony jest mikroskop. I tak wyróżniamy:

• Mikroskopy monokularowe

wyposażone w jeden okular – preparat lub okaz oglądamy przykładając do okularu jedno oko.

• Mikroskopy binokularowe  (mogą to być zarówno mikroskopy biologiczne, jak stereoskopowe)

wyposażone w dwa okulary – preparat lub okaz oglądamy przykładając do okularów obydwoje oczu. Mikroskopy te, tak jak i lornetki, są umożliwiają zazwyczaj regulację dioptrii na jednym z okularów (szczególnie ważne przy niejednolitej wadzie wzroku).

• Mikroskopy trójokularowe  (mogą to być zarówno mikroskopy biologiczne, jak stereoskopowe)

wyposażone w dwa okulary – preparat lub okaz oglądamy przykładając do okularów obydwoje oczu oraz dodatkowo trzeci okular wykorzystywany najczęściej do podłączania do niego kamery mikroskopowej lub aparatu fotograficznego w celu przeniesienia obrazu na ekran (komputera lub ścienny, a także tablicy multimedialnej) lub zrobienia zdjęcia (obecnie najczęściej jego wersji cyfrowej).

Istnieją także inne podziały, na przykład podział na mikroskopy tradycyjne i cyfrowe, podświetlane i niepodświetlane, ale o tym w dalszych częściach.

Jeśli chcesz wiedzieć ..

…do czego służy mikroskop stereoskopowy, nieprecyzyjnie określany także jako binokular, czytaj:

WYBÓR i DOBÓR parametrów MIKROSKOPU – cz. II